AMH testi nedir ?

Anti-Müllerian hormon AMH testi nedir ?

Anti-Müllerian hormon (AMH), erkeklerde testisler ve kadınlarda yumurtalıklar olmak üzere üreme dokuları tarafından üretilen bir hormondur. AMH’ın  rolü ve normalde mevcut olan miktarı, cinsiyete ve yaşa bağlı olarak değişir. Bu test kandaki AMH’yi ölçer.

Erkek bebek gelişiminin çok erken döneminde, AMH testisler tarafından üretilir ve diğer erkek üreme organlarının gelişimini desteklerken kadın üreme organlarının gelişimini engeller. Erkeklerde AMH seviyesi, ergenliğe kadar yüksek kalır, ergenlikte azalmaya başlar.

Kızlarda düşük seviyelerde AMH üretilir, böylece dişi üreme yapılarının gelişmesine izin verilir. Genç kızlarda AMH düzeyi, yumurtalıkların üretmeye başladığı ve düzeyleri arttığı ergenlik dönemine kadar düşük kalır. AMH daha sonra kadınlarda üreme yılları boyunca istikrarlı bir şekilde azalarak çok düşük hale gelir ve menopozdan sonra sonunda saptanamaz hale gelir .

AMH, doğurganlık yıllarında bir kadın için önemlidir. Doğumda, bir kız bebeğin  yaklaşık bir milyon yumurtası (oosit) vardır ve bu yumurtalar daha sonra çocukluk döneminde doğal olarak sayıca 500.000’e düşer. Bu kalan yumurtaların yalnızca çok küçük bir kısmı, kadının aylık adet döngüsünün bir parçası olarak her seferinde bir tane olmak üzere, folikül olgunlaşmasından geçer. AMH, yumurta olgunlaşması ve salınımı (yumurtlama) sürecinde folikül uyarıcı hormon (FSH) ve lüteinizan hormonun (LH) aylık döngüsel eylemleri üzerinde dengeleyici bir etkiye sahiptir . Mevcut AMH miktarı bu foliküler büyümenin bir yansımasıdır.

Çalışmalar, AMH seviyesinin bir kadının kalan yumurta olgunlaşma potansiyelini (yumurtalık rezervi) ve hamile kalma olasılığını belirlemede yararlı olabileceğini göstermiştir. AMH, doğurganlık yıllarında zamanla azalır, menopoz yaklaştıkça önemli ölçüde düşer ve tipik olarak menopozdan sonra neredeyse saptanamaz hale gelir. AMH seviyesinin belirlenmesi, bir kadının mevcut doğurganlık durumunu değerlendirmede faydalı olabilir ve menopozun başlangıcını öngörebilir.

Yüksek AMH seviyeleri, polikistik over sendromu (PCOS) olarak bilinen yumurtalıkları etkileyen bir durumla ilişkilendirilmiştir . Bu sendromda meydana gelen aşırı foliküller anormal derecede büyük miktarlarda AMH üretir.

AMH ayrıca fetüste cinsel farklılaşmada hayati bir rol oynar. Hamileliğin ilk birkaç haftasında, gelişmekte olan bir bebek, erkek veya dişi üreme organları geliştirme potansiyeline sahiptir. Erkek bebekte bulunan iki testis tarafından AMH ve androjen üretimi, dişi üreme organlarının (hem erkek hem de dişi fetüslerde bulunan Müllerian kanalları) gelişimini engeller ve diğer erkek üreme organlarının oluşumunu destekler. Bu süreçte yeterli miktarda AMH yoksa veya düşük düzeyde ise hem erkek hem de temel dişi organlar gelişebilir. 

Bazı yumurtalık tümörlerinde (iyi huylu veya kanserli ) AMH yükselebilir . Tümör bu hormonu üretiyorsa, AMH testi, tedavinin etkinliğini izlemek ve nüksü izlemek için bir tümör belirteci olarak kullanılabilir.

AMH testi seviyeleri tam olarak ne anlama geliyor ?

AMH veya anti-müllerian hormon, kadınlarda yumurtalık rezervini veya yumurta sayısını değerlendirmek için kullanılan bir laboratuvar testidir. Bu hormon, kadınların yumurtalıklarındaki küçük foliküller tarafından üretilir. AMH, oosit miktarının bir göstergesi olarak kullanılır.

AMH testi  ayrıntılar

AMH veya anti-müllerian hormon, yumurtalık foliküllerinde granüloza hücreleri tarafından üretilen bir maddedir.

İlk önce primordial folikül aşamasından ilerleyen birincil foliküllerde yapılır. Bu aşamalarda foliküller mikroskobiktir ve ultrasonla görülemez.

AMH üretimi, gelişimin preantral ve küçük antral evrelerinde (4 mm’den küçük çapta) en yüksektir.

Foliküller büyüdükçe üretim azalır ve  durur. 8 mm’nin üzerindeki foliküllerde neredeyse hiç AMH yapılmaz.

Bu nedenle, seviyeler oldukça sabittir ve kadın döngüsünün herhangi bir gününde AMH testi yapılabilir.

AMH testi hangi durumların teşhisinde kullanılır?

Anti-Müllerian hormon (AMH) rutin olarak istenen bir test değildir, ancak belirli durumlarda faydalı olabilir.

Kadınlarda AMH testi: Doğurganlık çağındaki kadınlarda , infertilite  için değerlendirme yapılırken yumurtalık rezervini tahmin etmek için östradiol ve FSH gibi diğer hormon testleri ile birlikte bir AMH testi istenebilir . Bu testler yumurtalık fonksiyonunu değerlendirmede ve muhtemelen menopozun başlangıcını tahmin etmede faydalıdır. Ancak bu vakalarda klinik kullanım, menopoza kadar geçen süreyi tahmin etmekten ziyade doğurganlık arayan kadınlarla sınırlıdır.

İn vitro fertilizasyon (IVF) gibi yardımcı üreme prosedürlerine tabi tutulacak bir kadın için bazen AMH istenebilir ; mevcut AMH konsantrasyonu, tedaviye yanıt verme olasılığı ile ilgilidir. Düşük AMH seviyesi, yumurtalık stimülasyonundan sonra az sayıda yumurta alınacağını gösteren zayıf yumurtalık tepkisini gösterir. Bu amaçla, genellikle  diğer hormon testleri ve transvajinal ultrason (yumurta rezervini tahmin edebilmek için folikül sayısını tesbiti) ile birlikte istenir.

AMH, bir kadının menopoza girip girmediğini belirlemek için kullanılabilir.

Polikistik over sendromunu (PCOS) değerlendirmek için AMH testi kullanılabilir . Artan folikül sayısı nedeniyle AMH yükselebilir.

Bazı yumurtalık kanserleri , artan AMH seviyeleri üretir. Hormon başlangıçta yükselirse, test, tedaviye yanıtı değerlendirmeye ve nüksü izlemeye yardımcı olmak için bir tümör belirteci olarak kullanılabilir .

Bebeklerde AMH testi

Dış genital organları açıkça erkek veya kadın olmayan bir bebekte (belirsiz genital), kromozom testi, hormon testi ve bazen bebeğin cinsiyetini belirlemeye yardımcı olmak için görüntüleme taramaları ile birlikte bir AMH testi istenebilir.

Görünür testisleri olmayan bir erkek bebekte, düşük AMH seviyeleri, cinsel organların belirsizliğini açıklayabilir. Testisler inmemiş ancak karında mevcutsa, bu test, AMH seviyesini ölçerek normal çalışıp çalışmadıklarını belirlemeye yardımcı olmak için kullanılabilir.

AMH testi sonucu ne anlama geliyor?

Kadınlar

Doğurganlık yıllarında olan bir kadının , azalmış AMH seviyesi, azalan doğurganlık ile düşük sayı ve kalitedeki yumurtaların (düşük yumurtalık rezervi) göstergesi olabilir, bu da IVF tedavisine minimum veya daha az yanıt verir. Ayrıca yumurtalıkların normal şekilde çalışmadığını da gösterebilir (erken yumurtalık yetmezliği). Artmış  AMH, değerleri varlığında  IVF tedavisine aşırı yanıt görülmesi riski olduğundan prosedürü buna göre uyarlama ihtiyacına işaret edebilir.

AMH’de azalan bir seviye ve/veya önemli bir düşüş, erken menopoz başlangıcına veya kadının menopoza girdiğine işaret edebilir. 

Artmış AMH seviyesi genellikle PCOS ile görülür ancak bu durumun yegane teşhis metodu değildir.

AMH, AMH üreten bir yumurtalık kanserini izlemek için bir araç olarak kullanıldığında, AMH’deki bir azalma tedaviye yanıtı gösterirken, bir artış kanserin tekrarladığını gösterebilir.

Bebekler

Bir erkek bebekte AMH’nin yokluğu veya düşük seviyeleri, AMH üretimini yönlendiren kromozom 19’da bulunan AMH geninde bir sorun olduğunu gösterebilir ve testislerin yokluğu veya işlevsiz olmasıyla görülebilir. Erkeklik hormonlarının eksikliği, belirsiz cinsel organlara neden olabilir ve anormal iç üreme yapılarına neden olabilir. Testisleri inmemiş bir erkek bebekte normal AMH ve androjen seviyeleri, bunların mevcut ve işlevsel olduğunu ancak fiziksel olarak olması gereken yerde bulunmadığını gösterir.

Erkek özellikleri geliştiren bir kadında, AMH seviyeleri erkek referans aralığındaysa, büyük olasılıkla bir tümör veya testis dokusundan, seviyeler kadın aralığındaysa muhtemelen adrenal bezlerden kaynaklanmaktadır.

AMH kan testi kısırlığın teşhisine nasıl yardımcı olabilir?

AMH sadece küçük yumurtalık foliküllerinde üretildiğinden, bu maddenin kan seviyeleri, kadınlarda büyüyen folikül havuzunun boyutunu ölçmeye çalışmak için kullanılmıştır.

Araştırmalar, büyüyen folikül havuzunun boyutunun, kalan primordial folikül havuzunun boyutundan büyük ölçüde etkilendiğini göstermektedir (“derin uykudaki” mikroskobik foliküller).

Bu nedenle, bir doğurganlık doktoru, AMH kan testinin seviyelerini okuyarak, kalan yumurta arzının veya “yumurtalık rezervinin” boyutunu belirleyebilir.

Artan kadın yaşı ile, kalan mikroskobik folikül havuzlarının boyutu azalır. Aynı şekilde kanlarındaki AMH seviyeleri ve ultrasonda görülen yumurtalık antral foliküllerinin sayısı da azalır.

Polikistik yumurtalıkları (PCOS) olanlar gibi çok sayıda küçük folikülü olan kadınların AMH hormon değerleri yüksektir. Az sayıda folikülü olan ve menopoza yakın olan kadınların anti-müllerian hormon seviyeleri düşüktür.

AMH testi neyi ölçebilir ve neyi ölçemez?

AMH testi  kadının mevcut yumurtalık rezervini değerlendirmek için harika bir araçtır. 

Kısırlık veya yumurta dondurma için IVF’ye devam etmeye karar verirseniz, ilaca nasıl yanıt vereceğinizi de gösterebilir.

AMH testi  kadının gelecekte kendiliğinden hamile kalıp kalamayacağının bir göstergesi değildir.

Kadının AMH değeri ne olursa olsun gebe kalıp kalamayacağının tek gerçek testi kendi kendine hamile kalmasıdır. Bir çalışmada , normal AMH değerleri olan gebe kalmaya çalışan kadınlarla düşük AMH düzeyleri (1 ng/mL’den az) olan gebe kalmaya çalışan kadınlar arasında gebelik oranlarında hiçbir fark olmadığını göstermiştir.

Bugün AMH’nizi kontrol edip düşük bir sayı alırsanız, yarın veya kendi başınıza deneyecekseniz 3 ay sonra hamile kalamayacağınız anlamına gelmez.

Şu anda “normal” AMH seviyelerine sahip olmanız, bunun gelecekte normal kalacağını öngörmez. Yaşlandıkça tüm kadınların doğurganlığında bir düşüş olacaktır ve bu düşüşün ne kadar hızlı gerçekleştiği her kadın için farklıdır ve tahmin edilemez.

AMH Testi Fiyatları 2024

AMH testi fiyatları hakkında bilgi almak için bize ulaşabilirisiniz.