ALT testi nedir ?
Alanin transaminaz (ALT) kan testi, Kandaki ALT isimli enzimin kandaki seviyesini ölçer. Karaciğer hasarını kontrol etmek için yapılan kan testidir. Doktorunuz bir hastalık, ilaç veya yaralanmanın karaciğerinize zarar verip vermediğini öğrenmek için bu testi kullanabilir.
Karaciğer vücudumuz için önemli bir çok şey yapar:
Vücudunuzun yiyecekleri sindirmesine yardımcı olan safrayı yapar.
Kanımızdaki atık ürünleri ve diğer toksinleri temizler.
Protein ve kolesterol üretir.
Hepatit ve siroz gibi hastalıklar karaciğerinize zarar verebilir ve karaciğerin fonksiyonlarını yerine getirmesni engelleyebilir.
Alternatif İsimler
SGPT; Serum glutamat piruvat transaminaz; Alanin transaminaz; alanin aminotransferaz
ALT Testi Nasıl Yapılır?
Kan örneği alınarak yapılır. Özel bir hazırlık gerekli değildir.
ALT Testi sırasında nasıl hissederim ?
İğne ile kan alındığında , bazı insanlar orta derecede ağrı hissederler. Bazıları sadece bir batma hisseder. Daha sonra, biraz zonklama veya hafif bir morluk olabilir. Bunların hepsi kısa süre içerisinde kendiliğinden düzelir.
ALT Testi Neden Yapılır?
Bu enzim esas olarak karaciğerimizde bulunur. Böbreklerimizde ve diğer organlarımızda da daha az miktarda ALT bulunur.
Vücudumuz yiyecekleri enerjiye dönüştürmek için ALT kullanır. Normalde kandaki ALT seviyeleri düşüktür. Karaciğeriniz hasar görürse, kana daha fazla ALT salacak ve ALT seviyesi yükselecektir.
ALT testi, rutin bir muayene sırasında kan panelinin bir parçası olarak yapılabilir. Hali hazırda karaciğer hastalığı teşhisi konduysa, doktorunuz tedavinizin ne kadar işe yaradığını görmek için ALT testini kullanabilir.
Aşağıdakiler gibi karaciğer hastalığı veya hasarı belirtileriniz varsa doktorunuz ALT önerebilir:
Mide ağrısı veya şişme, mide bulantısı , kusma , sarı cilt veya gözler ( sarılık denilen bir durum ), halsizlik , aşırı yorgunluk ( yorgunluk ), koyu renkli idrar , açık renkli gaita , ciltte kaşıntı.
Bu testi yaptırmanız için bazı nedenler şunlardır:
Hepatit virüsüne maruz kalmak , aşırı alkol alımı , ailenizde karaciğer hastalığı öyküsü varsa, karaciğer hasarına neden olduğu bilinen bir ilaç kullanıyorsanız.
Bu test esas olarak karaciğer hastalığını teşhis etmek ve izlemek için diğer testlerle (AST, ALP ve bilirubin gibi) birlikte yapılır.
Normal Sonuçlar
Normal aralık 4 ila 36 U/L’dir.
Normal değer aralıkları, farklı laboratuvarlar arasında biraz farklılık gösterebilir. Bazı laboratuvarlar farklı ölçümler kullanır veya farklı numuneleri test edebilir. Özel test sonuçlarınızın anlamı hakkında doktorunuzla konuşun.
Anormal Sonuçlar Ne Anlama Geliyor?
Artmış ALT seviyesi genellikle karaciğer hastalığının bir işaretidir.
Hafif yüksek ALT seviyelerine şunlar neden olabilir:
alkol kötüye kullanımı , siroz (karaciğerde uzun süreli hasar ), mononükleoz , statinler , aspirin ve bazı uyku yardımcıları gibi ilaçlar.
Orta derecede yüksek ALT seviyeleri şunlardan dolayı olabilir:
Kronik (devam eden) karaciğer hastalığı , alkol kullanımı , siroz , safra kanallarının tıkanması
Kalp krizi veya kalp yetmezliği ( kalbiniz vücudumuza yeterince kan pompalayamadığında), böbrek hasarı , kas yaralanması , kırmızı kan hücrelerinde yıkım, sıcak çarpması , çok fazla A vitamini alımı
Çok yüksek ALT seviyelerine şunlar neden olabilir:
Akut viral hepatit , asetaminofen, karaciğer kanseri , sepsis
ALT testi ile birlikte hangi testler yapılır ?
ALT genellikle karaciğer paneli adı verilen karaciğer fonksiyon testinin bir parçası olarak yapılır.
Bu panel ayrıca bir aspartat aminotransferaz (AST) testi içerir. AST başka bir karaciğer enzimidir. ALT’de olduğu gibi, karaciğeriniz hasar görürse kanınızdaki AST seviyeleri yükselir.
ALT’yi AST düzeyleriyle karşılaştırmak, doktorunuza karaciğerinizin sağlığı hakkında daha fazla bilgi verir. ALT-AST oranı, doktorunuzun karaciğer hasarının ne kadar şiddetli olduğunu ve buna neyin sebep olabileceğini anlamasına yardımcı olabilir.
Ne tür bir karaciğer hastalığınız olduğunu öğrenmek için doktorunuz karaciğerinizde bulunan diğer enzim ve proteinlerin seviyelerini de test edebilir:
Albümin
Alkalin fosfataz
bilirubin
Laktat dehidrojenaz (LDH)
Total protein