a vitamini testi nedir

A vitamini testi, kandaki A vitamini seviyesini ölçer.

Kolunuzdaki damardan alınan kan örneğinde A vitamini ölçülerek yapılır.

A Vitamini testine  nasıl hazırlanılır ?

Testten 24 saat öncesine kadar hiçbir şey yememek veya içmemek konusunda doktorunuzun talimatlarına uyun.

Kan almak için iğne yerleştirildiğinde, bazı insanlar orta derecede ağrı hissederler. Diğerleri sadece bir batma hisseder. Sonrasında biraz zonklama veya hafif morarma olabilir. Bu kısa süre sonra ortadan kalkar.

A Vitamini Testi Neden Yapılır?

Bu test, kanınızda çok fazla veya çok az A vitamini olup olmadığını kontrol etmek için yapılır. 

A  Vitaminin Önemi

A vitamini (retinol, retinoik asit) görme, büyüme, hücre bölünmesi, üreme ve bağışıklık için önemli bir besindir. A vitamini ayrıca antioksidan özelliklere sahiptir. Antioksidanlar, hücrelerinizi, vücudunuz yiyecekleri parçaladığında veya tütün dumanına ve radyasyona maruz kaldığında üretilen moleküller olan serbest radikallerin etkilerine karşı koruyabilen maddelerdir.

A vitamini ayrıca beyaz kan hücrelerinin üretimini ve aktivitesini uyarır, kemiğin yeniden şekillenmesinde yer alır, sağlıklı endotel hücrelerinin (vücudun iç yüzeylerini kaplayanlar) korunmasına yardımcı olur ve üreme için ihtiyaç duyulan hücre büyümesini ve bölünmesini düzenler.

Önerilen günlük A vitamini miktarı yetişkin erkekler için 900 mikrogram (mcg), yetişkin kadınlar için 700 mcg’dir.

A vitamini, karaciğerde depolanan yağda çözünen bir vitamindir.

İnsan diyetindeki A vitamininin iki ana formu, önceden oluşturulmuş A vitamini (retinol, retinil esterler) ve retinole dönüştürülen beta-karoten gibi provitamin A karotenoidleridir. Önceden oluşturulmuş A vitamini, hayvansal ürünlerden, güçlendirilmiş gıdalardan ve vitamin takviyelerinden gelir.

Karotenoidler bitkisel gıdalarda doğal olarak bulunur. A vitaminine dönüştürülmeyen ancak sağlığı geliştirici özelliklere sahip gıdalarda bulunan başka karotenoid türleri de vardır; bunlar likopen, lutein ve zeaksantin içerir.

Göz sağlığı ve makula dejenerasyonunu önlemek için gereklidir

Yeterli diyet A vitamini alımı, yaşa bağlı makula dejenerasyonu (AMD) gibi bazı göz hastalıklarına karşı korunmaya yardımcı olur.

Araştırmalar, daha yüksek kan beta karoten, alfa karoten ve beta kriptoksantin düzeylerinin AMD riskinizi %25’e kadar azaltabileceğini gösteriyor.

Bu risk azalması, karotenoid besinlerin oksidatif stres düzeylerini düşürerek makula dokusunu korumasıyla bağlantılıdır.

A vitamini testi normal sonuçları

Normal değerler, desilitre başına 15 ila 60 mikrogram (mcg/dL) veya litre başına 0,52 ila 2,09 mikromol (mikromol/L) arasındadır.

Normal değer aralıkları, farklı laboratuvarlar arasında biraz farklılık gösterebilir. Bazı laboratuvarlar farklı ölçümler kullanır veya farklı numuneleri test eder. Spesifik test sonuçlarınızın anlamı hakkında doktorunuzla konuşun.

A vitamini testi anormal sonuçları

Normalden düşük bir değer, kanınızda yeterli A vitamini bulunmadığı anlamına gelir. A vitamini eksikliği durumunda ; 

Küçük çocuklarda kemik veya diş problemleri, kuru veya iltihaplı gözler, gece körlüğü, tekrarlayan enfeksiyonlar, deri döküntüleri, büyüme geriliği, kuru cilt gibi durumlara neden olabilir.

Normalden daha yüksek bir değer, kanınızda aşırı A vitamini (toksik seviyeler) olduğu anlamına gelir. Bu durumda , 

saç kaybı, iştah kaybı, kemik ve kas ağrısı, beyinde artan basınç (psödotümör serebri), anemi, çift görme,karaciğer ve dalak büyümesi, mide bulantısı, ishal, kas koordinasyonu eksikliği (ataksi)

A vitamini eksikliği olan durumlar 

Kronik akciğer hastalığı, kistik fibroz, şişlik ve iltihaplanma gibi pankreas sorunları (pankreatit) veya yeterli enzim üretmeyen organ (pankreatik yetmezlik), çölyak hastalığı

A Vitamini  Gıda Kaynakları

Kahvaltılık gevrek, meyve suyu, süt ürünleri ve diğer yiyecekler retinol (önceden oluşturulmuş A vitamini) ile güçlendirilmiştir.

Birçok meyve ve sebze ve bazı takviyeler beta-karoten, likopen, lutein veya zeaksantin içerir.

Yeşil yapraklı sebzeler ( lahana , ıspanak, brokoli), turuncu ve sarı sebzeler (havuç, tatlı patates , balkabağı ve diğer kış kabağı , yaz kabağı), domates , kırmızı dolmalık biber, kavun, mango, sığır karaciğeri, balık yağları, süt, yumurta, güçlendirilmiş gıdalar.

A Vitamininin Sağlığa Faydaları

Bakteriyel ve Viral Enfeksiyonlardan Artan Koruma – A Vitamini, vücudun enfeksiyona karşı korunmasına yardımcı olan gözlerin, mukoza zarlarının, solunum, idrar ve bağırsak yollarının sağlıklı yüzey mukozaları için gereklidir. 

Düzgün Bağışıklık Çalışması

A Vitamini bağışıklık sistemini düzenler ve vücuttaki enfeksiyonlarla savaşan beyaz kan hücrelerinin yapımında önemli bir rol oynar.

Kanserden Korunma 

Çalışmalar, beta-karoten ve A vitamininin birçok kanser türü için daha düşük risk oluşturduğunu göstermektedir. Bu etki , takviyelerden değil, ağırlıklı olarak sebzelerden zengin bir diyetten kaynaklanabilir. A vitamini takviyeleri ve karoten takviyelerinin, sigara içenlerde veya akciğer kanseri riski yüksek olanlarda akciğer kanseri riskini ve ilerlemesini artırdığı gösterilmiştir. 

Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonuna Karşı Daha İyi Göz Sağlığı ve Koruma 

Oksidatif stres makula dejenerasyonunda (yaşlılıkta görme bozukluğu) rol oynar. A vitamini, Lutein ve Zeaksantin gibi antioksidanların makula dejenerasyonunu azaltmada ve yaşlılığa kadar göz sağlığını korumada rol oynadığı düşünülmektedir

 

Yorumlar

Görüşlerinizi bildiriniz.