Rahim Filmi HSG Nedir?
Rahim filmi HSG, rahim ve fallop tüplerinin radyolojik olarak değerlendirilmesidir ve çoğunlukla infertilitenin değerlendirilmesinde kullanılır. HSG için diğer endikasyonlar arasında tekrarlayan spontan abortus öyküsü olan kadınların değerlendirilmesi, tubal ligasyon uygulanan veya tubal ligasyonu açılan kadınların postoperatif değerlendirilmesi ve myomektomi öncesi hastaların değerlendirilmesidir. HSG’nin birincil rolü, fallop tüplerinin değerlendirilmesidir. Ultrason endometriyumun ( anormal uterin kanama, polipler gibi) ve gebeliğin değerlendirilmesinde kullanılırken, manyetik rezonans (MR) görüntüleme miyometriyumun ( uterus konturu, myomlar gibi ) ve yumurtalıkların değerlendirilmesinde daha fazla kullanılmaktadır. HSG sayısı son birkaç yılda önemli ölçüde artmıştır. Bu artış büyük olasılıkla , (a) üreme tıbbındaki ilerlemeler sayesinde , daha çok sayıda başarıyla sonuçlanan in vitro fertilizasyon prosedürlerine ; (b)hamileliği daha geç dönemlere kadar erteleyen kadınlara yönelik eğilimin artmasına bağlı olabilir.
Histerosalpingografi ( HSG ) ( ilaçlı rahim filmi ) gebelik potansiyelinin araştırılmasında çok önemli bir görüntüleme yöntemidir. Genelde hsg rahim filmi ve tüplerin içine kontrast madde verilerek röntgen çekilmesi sayesinde , rahim ve tüplerin iç yapısının, tüplerin açıklığının değerlendirilmesine olanak sağlar.
Normal bir kadında verilen sıvı herhangi bir güçlükle karşılaşmadan rahimin içini doldurur ve tüplere geçer. Buradan da karın boşluğuna yayılır.
Rahim filmi HSG ’nin kullanım alanları nelerdir?
Histerosalpingografi infertilite (kısırlık) tedavisi görmesi gereken hastaları incelemek için kullanılır. Radyoloğun, rahimin şeklini ve yapısını , fallop tüpleri açık mı , kapalı mı olduğunu değerlendirmesine olanak sağlar.
Bu tetkik sayesinde sperm ile yumurtaların birleşmesine engel olan bir tıkanıklık, ya da döllenmiş yumurtanın rahim içine yerleşmesine engel bir rahim anomalisi kolaylıkla saptanabilir.
Rahim filmi infertil hastanın değerlendirilmesinde değerli bir tekniktir. Son on yılda, infertilite değerlendirmesi yapılan kadınların sayısı önemli ölçüde artmıştır. Rahim filmi HSG infertilite çalışması için bir tarama prosedürü olarak kabul edilir. MR görüntüleme, histeroskopi ve laparoskopi gibi diğer diagnostik araçların geliştirilmesine rağmen, histerosalpingografi fallop tüplerinin durumunun araştırılmasında ana incelemedir. Rahim filminin özellikle uterus kavite anormalliklerinin tanısında yüksek bir duyarlılığa, fakat düşük özgüllüğe sahip olduğu bildirilmiştir . Rahim filmi HSG nin teknik kalitesi, yanlış yorumlara yol açan faktörleri sınırlamak için önemlidir.
İlaçlı Rahim Filmi HSG ne zaman yapılmalıdır?
HSG için spesifik bir hasta hazırlığı gerekmemektedir. HSG için iki kontrendikasyon vardır: gebelik ve aktif pelvik enfeksiyon. Muayene, adet döngüsünün 7-12. günlerinde planlanmalıdır (1. gün, adet kanamasının ilk günüdür). Bu proliferatif fazda endometriyum ince olduğundan hem görüntü yorumunu kolaylaştırır hem de gebelik olmadığından emin oluruz. Potansiyel bir hamilelikten kaçınmak için hastaya, menstruasyon kanaması süresinden itibaren cinsel ilişkiden kaçınması söylenmelidir. Hastanın düzensiz adet döngüsü varsa veya gebelik olasılığı varsa, serum β – HCG düzeyi değerlendirildikten ve gebelik olmadığından emin olunduktan sonra işlemin yapılması uygun olacaktır.
Ağrısız Rahim Filmi HSG nasıl çekilir?
Hasta röntgen masasına sırt üstü yatar ve bacaklarını kendine doğru toplar. Öncelikle muayene spekulumu takılır ve rahim ağzı görülür. Vajina ve rahim ağzı mikrop öldürücü bir solüsyon ile silinir. Daha sonra rahim ağzı kanalına ucu balonlu yumuşak ince bir kateter (ince borucuk) yerleştirilir. Rahim filmi çekilirken röntgen filminde görünen sıvı içeren ilaç kullanılır , kanül aracılığıyla rahim içine yavaş yavaş verilir. Uterus ve fallop tüplerini değerlendirmek için aralıklı olarak floroskopik görüntüler alınır.
En az dört spot radyografi alınması gerekir
İlk görüntü ( Resim 1a) uterusun erken dolumu sırasında elde edilir ve herhangi bir dolum defekti veya kontur anormalliğini değerlendirmede kullanılır. Küçük dolum defektleri bu aşamada en iyi şekilde görülür. İkinci görüntü (Resim 1b) uterus kavitesi tamamen dolduğunda alınır. Uterus iyi opasifiye edildiğinde küçük dolum defektleri gizlenebilse de, bu aşamada uterusun şekli en iyi şekilde değerlendirilir. Üçüncü görüntü (Resim 1c) fallop tüplerini göstermek ve değerlendirmek için elde edilir. Dördüncü görüntü (Resim 1d ) kontrast maddenin serbest intraperitonal yayılımı gösterilmelidir. Görülen herhangi bir anormalliği tesbit etmek için ek spot radyografiler çekilebilir. Tüpleri daha iyi görüntüleyebilmek üst üste binmeleri engellemek için gerektiğinde oblik görüntüler çekilebilir. Çalışma sonunda, balonun ilk yerleştirmede bulunduğu bölgeyi kapatması durumunda , uterus alt segmentini değerlendirmek için balonu söndürdükten sonra bir radyografi elde edilir. Biz tenakulum kullanmıyoruz; uterusu çekmek gerekirse , bunu HSG kateterini hafifçe aşağı çekerek yapıyoruz.
Resim 1a. Rahmin erken dolum aşamasında elde edilen spot radyografi. Küçük dolum defektleri bu aşamada en iyi şekilde görülür.
Resim 1b Kontrast madde ile uterus tamamen dolduktan sonra elde edilen bir radyografide, her iki fallop tüpünün başlangıç kısımları opaklaşır. Uterusun erken dolum aşamasında elde edilen görüntüler gibi, tam uterus distansiyonunda elde edilen görüntüler, defekt ve kontur anormalliklerinin değerlendirilmesini sağlar. Bununla birlikte, uterus tamamen dolduğunda küçük dolum defektleri gizlenebilir.
Resim 1c Her iki fallop tüpünün interstisyel, istmik ve ampuller kısımlarını açık bir şekilde göstermektedir.
Resim 1d Kontrast maddenin fallop tüplerinden intraperitoneal alana döküldüğü görülmektedir. Bu durumda, dökülme uterus fundusun dışa kavsini göstermektedir(ok).
İlaçlı Rahim Filmi HSG ağrılı bir işlem midir ?
Eski tekniklerle yapılan ilaçlı rahim filminde rahim ağzı tenakulum adı verilen aletle tutulup çekildiğinden dolayı ağrıya yol açabilmesi nedeniyle hastalar bu işlemi yaptırmaktan korkmakta ve / veya anestezi talep etmektedir.
Yeni geliştirilen teknikler sayesinde rahim filmi ağrısız bir şekilde yapılabilmektedir. Burada kullanılan cihazların ve aparatların yeni teknoloji olması yanında uygulamayı yapan ekibin tecrübesi ve deneyimi de çok önemli olmaktadır.
İlaçlı Rahim Filmi HSG nin diğer avantajları nelerdir?
En önemli avantajlarından birisi de HSG’ nin tedavi edici özelliğidir. HSG çekilmesini takiben tüplerin içindeki küçük yapışıklıkların açılması söz konusudur.
İnfertil (kısırlık sorunu olan) bir bayanda diğer parametreler normal ise ve HSG çekiminden sonraki 6 ayda gebelik oranları artmaktadır.
Bu nedenle ilaçlı rahim filmi HSG kısırlık tedavisinde hem teşhis için hem de tedavi için önemli bir yöntemdir.
Rahim Filmi HSG Fiyatları 2024
Yerel sağlık kuruluşlarını, tıp merkezlerini veya hastaneleri doğrudan arayarak, rahim filmi veya histerosalpingografi (HSG) gibi tıbbi prosedürlerin fiyatlarını öğrenebilirsiniz. Ayrıca, bazı sağlık sigortalarının belirli tıbbi prosedürleri kapsayabileceğinden emin olmalısınız.
Dr.Abdullah Cevahir
Radyoloji Uzmanı
Hekimoğlu Görüntüleme ve Tanı Merkezi
