K Vitamini Nedir?

K vitamini, naftokinonlar olarak da adlandırılan yağda çözünen bir vitamin grubudur. K vitamini grubu içinde K, K1, K2 ve K3 vitaminleri bulunur. K vitamininin doğal formu, birçok bitkide bulunan ve besinler yoluyla elde edilen K vitamininin ana kaynağı olan K1 Vitamini veya Phylloquinone’dur.

K vitamini yağ dokusunda ve karaciğerde depolanır ve kan pıhtılaşmasının düzenlenmesinde önemli bir rol oynar. 

Kalsiyumun vücutta taşınmasındaki rolü nedeniyle sağlıklı kemiklerin korunmasına ve kemik kaybının azaltılmasına da yardımcı olur.

K Vitamini Testi Nasıl Yapılır?

Genelde k vitamini testi kan örneği alınarak bu kan örneği içerisinde K vitamini düzeyi ölçülerek yapılır.

Test özel bir hazırlık gerektirmez. 

İğne ile kan alındığında iğnenin battığı bölgede hafif bir ağrı veya acı hissedebilirsiniz. Kan alındıktan sonra bölgede biraz zonklama hissedebilirsiniz. Bunların tamamı kısa süre içerisinde kendiliğinden düzelecektir.

K Vitamini Ne İşe Yarar?

Vücudun çok önemli görevlerini destekleyen K vitamini yağda çözünür. K vitamini, aşağıdaki görevleri yapar:

  • Kan Pıhtılaşması: K vitamini, kan pıhtılaşmasını sağlayan faktörlerin üretiminde önemli bir rol oynar. Yaralanma veya kanama durumunda, bu faktörler kanın pıhtılaşmasını ve kan kaybını önler. K vitamini eksikliği, kanın normal şekilde pıhtılaşmasını zorlaştırabilir ve kanama sorunlarına neden olabilir.
  • Kemik Sağlığı: K vitamini, kemiklerin iyi çalışması için gereklidir. Kemiklerin mineralizasyonunu ve kalsiyumun kemiklere yerleşmesini kolaylaştırır. Kemiklerin güçlenmesine ve yoğunluğunu artırmasına yardımcı olur. K vitamini eksikliği, osteoporoz riski ile ilişkilendirilebilir.
  • Damar Sağlığı: Damarların sağlığını korumak için K vitamini de gereklidir. Arterlerin kireçlenmesini ve plak oluşumunu azaltarak kalp-damar hastalıklarının riskini azaltabilir.
  • Karaciğer Sağlığı: K vitamini, karaciğerin iyi çalışmasını sağlar. K vitamini karaciğerde depolanır ve vücut onu ihtiyaç duyduğunda serbest bırakır.
  • Antioksidan Etki: K vitamini antioksidan özelliklere sahiptir ve hücresel hasarı azaltabilir. Bu, kanser ve diğer uzun vadeli hastalıkların riskini azaltabilir.

K Vitamini Nelerde Bulunur?

K vitamini öncelikle bitkilerde onlara yeşil renk veren madde olan klorofilde bulunur. 

K vitamininin besin kaynakları şunları içerir:

Yeşil çay ,şalgam, brokoli, kara lahana, maydanoz ,ıspanak, lahana, kuşkonmaz

Koyu yeşil marul ve diğer yapraklı yeşillikler

Özellikle kırıkları önlemede ve kemik yoğunluğunu artırmada yardımcı olan K2 vitamini şu besinlerde bulunur:

Yoğurt ve peynir gibi fermente süt ürünleri

Miso ve natto dahil fermente soya

Sığır eti ve tavuk karaciğeri

Yiyecekleri dondurmak K vitamini miktarını olumsuz etkileyebilir, ancak pişirmekten etkilemez.

K Vitamini Eksikliği Nelere Yol Açar?

K vitamini yapraklı yeşilliklerde çok kolay bulunduğundan ve ayrıca bağırsak bakterileri tarafından yapıldığından, K vitamini eksikliğinin gelişmesi nadirdir. Bununla birlikte, bir bireyin risk altında olmasına neden olabilecek bir dizi sağlık sorunu vardır:

kronik yetersiz beslenme, ciddi yanıklar, uzun süreli hemodiyaliz, alkol bağımlılığı, antibiyotik almak, karaciğer hastalığı, safra kesesi hastalığı, kistik fibroz, çölyak hastalığı ve Crohn hastalığı gibi durumların neden olduğu vitamin emilim bozukluğu, kan sulandırıcı almak

Belirtiler ve yan etkiler şunları içerebilir:

kolay morarma, sindirim sistemi kanaması, sşırı adet kanaması, kanlı idrar, kan pıhtılaşması ile ilgili sorunlar, diş etlerinden veya burundan başlayarak artan kanama.

K Vitaminin Fazla Miktarda Alınması Zararlı Mıdır?

Vücut, aşırı miktarda K vitamini depolayabilir ve gerektiğinde kullanabilir, bu nedenle çoğu zaman zararlı değildir. Aşırı miktarda K vitamini takviyesi alınması veya yüksek dozlar uzun süreli kullanımı, bazı insanlarda yan etkilere neden olabilir.

K Vitamini Beslenme Bilgileri

Kanın pıhtılaşmasındaki önemli rolüne ek olarak, K vitamini ayrıca kemik kırılma riskini azaltabilir ve kalsiyumun taşınmasındaki rolü nedeniyle arterlerin veya diğer yumuşak dokuların sertleşmesini önlemeye yardımcı olabilir.

K Vitamininin Tıbbi Kullanımları

K vitamini bazı sağlık sorunlarının önlenmesinde ve tedavisinde rol oynayabilir:

Aşırı Kanama: K vitamini, karaciğer hastalığında, vücudun yeterince K vitamini ememediği durumlarda veya bireylerin uzun süre antibiyotik kullanması gerektiğinde kanama riskini tedavi etmek ve önlemek için kullanılmıştır.

Osteoporoz: Vücudun güçlü, sağlıklı kemikler oluşturmak için kalsiyumu etkili bir şekilde kullanması için K vitamini gereklidir. Araştırmalar, daha yüksek K vitamini seviyesine sahip kişilerin daha fazla kemik yoğunluğuna sahip olduğunu ve osteoporozlu bazı kişilerin düşük K vitamini seviyelerine sahip olduğunu göstermiştir. Araştırmalar ayrıca düşük K vitamini seviyeleri ile daha yüksek risk arasında bir ilişki olduğunu göstermiştir Kireçlenme. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.

K Vitamini Önerilen Günlük Alım

K vitamininin Tavsiye Edilen Günlük alım dozu aşağıdaki gibidir:

Bebekler:

0 – 6 ay – günde 2.0 mcg.

7 – 12 ay – günde 2.5 mcg.

Çocuklar:

1 – 3 yıl – günde 30 mcg.

4-8 yaş – günde 55 mcg.

9-13 yaş – günde 60 mcg.

Ergenler ve yetişkinler:

14 – 18 yaş – günde 75 mcg.

19 yaş ve üstü – günde 90 mcg.

K Vitamini Toksisitesi

K vitamininin (K1 ve K2) doğal formlarının bilinen bir toksisitesi yoktur, ancak yüksek dozlar ellerde ve ayaklarda uyuşma veya karıncalanmaya neden olabilir.

Öte yandan, Vitamin K’nin sentetik formu olan Vitamin K3’ün oldukça toksik olduğu bilinmektedir ve K3 takviyelerinin reçetesiz satışı FDA tarafından yasaklanmıştır. Yüksek dozlar karaciğer hücrelerinde alerjik reaksiyonlara, hemolitik anemiye ve sitotoksisiteye neden olmuştur.

K vitaminine genel bakış

K vitamini , bazı yeşil sebzelerde bulunan bir vitamin grubudur. Vitamin K1 ( phytonadione ) ve K2 (menaquinone) genellikle takviye olarak bulunur. K vitamini, kanın pıhtılaşması, kemik oluşumu ve diğer önemli süreçler için vücudun ihtiyaç duyduğu temel bir vitamindir. Yeşil yapraklı sebzelerde, brokolide ve Brüksel lahanasında bulunur. K vitamini adı Almanca “Koagulationsvitamin” kelimesinden gelir. İnsanlar genellikle kan pıhtılaşma sorunları için veya varfarinin kan inceltici etkilerini tersine çevirmek için K vitamini kullanırlar. Ayrıca osteoporoz , atletik performans, meme kanseri , diyabet için kullanılır.

K vitamininin etkili olduğu alanlar

K vitamini düzeyi düşük olan yenidoğanlarda kanama sorunları (hemorajik hastalık). Yeni doğan bebeklere K1 vitaminini ağızdan veya kas içine enjeksiyon olarak vermek kanamayı önlemeye yardımcı olur. 

Kan pıhtılaşma proteini protrombinin düşük seviyeleri (hipoprotrombinemi). K1 vitaminini ağız yoluyla veya IV yoluyla almak, düşük protrombin düzeyine sahip kişilerde kanama sorunlarını önleyebilir ve tedavi edebilir. IV ürünleri sadece bir sağlık kuruluşu tarafından verilebilir.

Nadir, kalıtsal bir kanama bozukluğu (K vitaminine bağlı pıhtılaşma faktörleri eksikliği veya VKCFD). K vitaminini ağızdan veya IV yoldan almak, VKCFD’li kişilerde kanamayı önlemeye yardımcı olabilir. IV ürünleri sadece bir sağlık kuruluşu tarafından verilebilir .

Varfarinin kan inceltici etkilerini tersine çevirmek. K1 vitaminini ağızdan veya IV yoluyla almak, bir kan inceltici olan varfarinin etkilerini tersine çevirebilir . IV ürünleri sadece bir sağlık kuruluşu tarafından verilebilir.

K Vitamininin Muhtemelen Etkili olduğu Alanlar

Zayıf ve kırılgan kemikler ( osteoporoz ). K2 vitamini ve K1 vitaminini ağızdan almak, kemik gücünü artırıyor ve zayıf kemikleri olan kişilerde kırık riskini azaltıyor gibi görünüyor. Ama hala güçlü kemiklere sahip olanlara fayda sağlamıyor gibi görünüyor.

K Vitamininin Muhtemelen Etkisiz Olduğu Alanlar

Beynin sıvı dolu bölgelerinin (ventriküller) içine veya çevresinde kanama (intraventriküler kanama). Hamileyken ağızdan K vitamini almak , erken doğmuş bebeklerin beynindeki kanamayı önlemiyor gibi görünüyor. Ayrıca bu kanamaların neden olduğu sinir hasarı riskini de azaltmıyor gibi görünüyor.

K vitaminini bir dizi başka amaç için kullanmaya ilgi var, ancak yararlı olup olmayacağını söylemek için yeterli güvenilir bilgi yok.

K Vitamini Yan Etkileri

Ağız yoluyla alındığında : K vitamininin iki formu (K1 vitamini ve K2 vitamini) uygun şekilde alındığında muhtemelen güvenlidir. Günde 10 mg K1 vitamini ve günde 45 mg K2 vitamini 2 yıla kadar güvenle kullanılmaktadır. Genellikle iyi tolere edilir, ancak bazı kişilerde mide rahatsızlığı veya ishal olabilir. Cilde uygulandığında : K1 vitamini %0,1 K1 vitamini içeren bir krem ​​olarak uygulandığında çoğu insan için muhtemelen güvenlidir.

K Vitamini Değeri Kaç Olmalı?

Yenidoğan bebekler: 0-6 aylık bebekler için K vitamini için yaklaşık 2.0 mikrogram (mcg) önerilir.

Emziren bebekler: 7-12 aylık bebekler için yaklaşık 2,5 mcg K vitamini önerilir.

Yetişkinler ve çocuklar:

Erkekler yaklaşık 120 mcg K vitamini almaları önerilir.
K vitamini için kadınlara yaklaşık 90 mcg önerilir.

K Vitamini Testi Fiyatları 2024

K vitamini testi ücretleri, sağlık hizmeti sağlayıcısı, yer ve sigorta kapsamına bağlı olarak değişebilir. Hangi K vitamini testi yapılacağı da maliyeti etkileyebilir. K vitamini seviyelerini belirlemek için çeşitli testler mevcuttur ve bu testlerden biri seçildiğinde farklı maliyetli olabilir.